شناخت عوامل اجتماعی موثر بر گرایش محله ای جمعیت ها (مورد مطالعه: محله های دو بافت منتخب شمالی و جنوبی شهر تهران 1391)

از آنجایی که رشد بی رویه شهرها در نتیجه صنعتی شدن به تدریج به عدم توازن و نابرابری اجتماعی منجر شد، به گونه ای که این عدم تعادل در فضای شهری به طور تاثیر گذاری نمایان گشت، از این رو بحث تراکم و چگونگی پراکنش جمعیت در شهرها از سال مورد توجه توسعه پایدار شهری قرار گرفته است. با توجه به نقش و اهمیت محلات در مطالعه توسعه پایدار شهری، مساله گرایش های جمعیتی به زندگی در محله های شهری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. این سوال اساسی که "چه عوامل اجتماعی بر گرایش محله ای جمعیت ها نقش دارند" مساله اصلی در این پژوهش می باشد. توجه به این مساله از این جهت دارای اهمیت می باشد که با بررسی و شناخت این عوامل اجتماعی می توان نتیجه گرفت وجود و یا عدم وجود هریک از این عوامل چه تاثیری در گرایش جمعیت به محله های شهری خواهند داشت. هدف از انجام این تحقیق، دستیابی به تعریف مشخصی از گرایش های جمعیتی در زمینه انتخاب محله یا محلاتی خاص برای سکونت و هم چنین شناسایی عناصر و عوامل اجتماعی است که بر گرایش و تعلق محله ای جمعیت موثر بوده یا آن را تقویت می کند. احساس گرایش محله ای براساس شاخص حس تعلق و همبستگی در نظر گرفته شده و به عنوان متغیر وابسته و در رابطه با سایر متغیرها (متغیرهای مستقل) مورد سنجش قرار گرفته است. عوامل اجتماعی که براین گرایش و حس تعلق موثر فرض شده اند، متغیرهای سبک زندگی، پایگاه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی می باشد. این فرض در نظر گرفته شده است که هریک از متغیرهای فوق در راطه با حس تعلق و گرایش محله ای هستند و بر انتخاب ساکنین به عنوان محل سکونت دخیل بوده اند. برای انجام پژوهش حاضر و آزمون فرضیات از روش های اسنادی و کتابخانه ای و در مرحله بعد از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه استفاده شده است. با توجه به این که پژوهش حاضر به صورت مطالعه تطبیقی براساس شناخت گرایش محله ای در بین دو منطقه شمال و جنوب تهران صورت گرفته است، جامعه آماری از میان دومنطقه شهر تهران، منطقه 1(شمالی) و منطقه 16 (جنوبی) جهت انجام نمونه گیری انتخاب شده اند. نتایج و یافته های پژوهش نشان می دهد که بیشترین ارتباط معنادار و وجود همبستگی بین سبک زندگی و پایگاه اجتماعی افراد با حس تعلق و گرایش به محل زندگی بوده است. هم چنین مقایسه میانگین دو گروه مورد بررسی تفاوت آشکار و معنادار از نظر سبک زندگی، احساس امنیت اجتماعی، پایگاه اجتماعی و حس تعلق به محل زندگی را نشان می دهد.